η Πρωϊνὴ - 25 Ιουλίου 1996

Προειδοποίηση του Ιακώβου στο Φανάρι

ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ ΤΟΝ ΔΙΟΡΙΣΜΟ ΙΣΧΥΡΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΡΟΜΠΟΤΗ

ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ.- "Ποτέ μη χωριστείτε. Η διαίρεση είναι η χειρότερη αίρεση", αναφέρει μεταξύ άλλων ο Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος στην αποχαιρετιστήρια εγκύκλιό του η οποία φέρει ημερομηνία 24ης Ιουλίου. Η παρατήρηση αυτή του Αρχιεπισκόπου, εκτός της συμβουλευτικής της προτροπής προς τους Ομογενείς, φαίνεται να στρέφεται και προς το Φανάρι, ιδιαίτερα μετά το άρθρο της εφημερίδας μας (23 Ιουλίου 1996), στο οποίο αποκαλυπτόταν η πρόθεση του Οικουμενικού Πατριάρχη να προάγει σε Μητροπόλεις τις εδώ Επισκοπές και να υποβιβάσει τη θέση προκαθημένου, σε "Αρχιεπίσκοπο της Μητροπολιτικής Νέας Υόρκης". Το ενδεχόμενο αυτό προκάλεσε τις αντιδράσεις κληρικών και λαϊκών επειδή θεωρούν ότι με τον τρόπο αυτό δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για διάσπαση της ενότητας. Εξήγησαν μάλιστα στον Οικουμενικό Πατριάρχη ότι μιά τέτοια εξέλιξη "θα δημιουργήσει "καπετανάτα" με πολλούς αρχηγούς και καθόλου ποίμνιο".

ΦΩΤΟ: ΑΡΧΕΙΟ "ΠΡΩΙΝΗΣ"

Και ο οικουμενικός πατριάρχης Βαρθολομαίος αποδέκτης των μηνυμάτων της αποχαιρετιστήριας εγκυκλίου που εξέδωσε ο αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος.

Η διαφωνία του κ. Ιακώβου στο ενδεχόμενο υλοποίησης του προαναφερθέντος ενδεχομένου διαφαίνεται και σε ένα άλλο σημείο της εγκυκλίου, στο οποίο λέει καθαρά ότι αυτός που θα τον διαδεχθεί θα είναι "αρχιεπίσκοπος". Αναφέρει χαρακτηριστικά:

"Στον Ιεράρχη, που θα με διαδεχτεί, σαν Αρχιεπίσκοπός σας, δώστε όση αγάπη και βοήθεια δώσατε σε μένα". Λίγο πριν δε, αποδίδει τον σχηματισμό οργάνων, όπως τη "Σύνοδο, Αρχιεπισκοπικό Συμβούλιο, Εθνικό Συμβούλιο των Φιλοπτώχων", στους ίδιους τους Ομογενείς, στέλνοτας έτσι τα ανάλογα μηνύματα, τόσο στο Φανάρι, όσο και στα μέλη και στελέχη των Κοινοτήτων. Τυχόν επιχείρηση από πλευράς Φαναρίου "κατάργησης" ή "υποβάθμισης" αυτών των οργάνων θα στρέφεται και εναντίον της Ομογένειας, φαίνεται να υπονοεί ο Αρχιεπίσκοπος.

Αποδίδει επίσης την πρόοδο που επιτελέστηκε στα 37 χρόνια της αρχιεπισκοπικής διακονίας του, και πάλι στους Ομογενείς, επιχειρώντας έτσι να "εξουδετερώσει" τυχόν πατριαρχικές ή και ομογενειακές αμφισβητήσεις αυτού του έργου.

Κατά τα άλλα, η αποχαιρετιστήρια εγκύκλιος του αρχιεπισκόπου Ιακώβου, διαπνέεται από αισθήματα συγκίνησης και νοσταλγίας, όπως επίσης κι εκφράσεις ευχαριστιών και ευγνωμοσύνης προς την Ομογένεια για τη βοήθεια, "κατανόηση" και "συναντίληψη" που του πρόσφερε. "Η άνοδος της Εκκλησίας μας πραγματοποιήθηκε με τα δικά σας χέρια και τη δική σας επίμονη εργασία", αναφέρει χαρακτηριστικά σε κάποιο σημείο.

Γίνεται επίσης αναφορά στις δυσκολίες που συνάντησαν στις ΗΠΑ οι πρώτοι Έλληνες μετανάστες, όταν ακόμη δεν υπήρχαν οργανωμένες ομογενειακές δομές. Ο Αρχιεπίσκοπος, δεν παραλείπει να μιλήσει με εξαιρετικά τιμητικό τρόπο για τις πρώτες γεννιές των Ελλήνων μεταναστών, οι οποίες κατάφεραν με τη σκληρή εργασία και επιμονή τους όχι μόνο να επιβιώσουν, αλλά να αναπτυχθούν και να δραστηριοποιηθούν σε όλες τις πτυχές και βαθμίδες της αμερικανικής ζωής.

ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ

Αναλυτικά όμως, η αποχαιρετιστήρια εγκύκλιος του αρχιεπισκόπου Ιακώβου, έχει ως εξής:

"Αγαπημένοι μου όλοι σας, τη στιγμή αυτή, που σας γράφω, σας έχω όλους μπροστά μου. Όχι μονάχα εκείνους, που επισκέφτηκα και γνώρισα και υπηρέτησα στις Κοινότητές μας κατά τα τριάντα επτά χρόνια της αρχιεπισκοπικής μου διακονίας, αλλά και όσους γνώρισα από το 1939 (όταν έφθασα στην Αμερική) και εξής, σαν διάκονος και ιερεύς.

Υπήρξατε και είστε όλοι εσείς το καύχημά μου. Είστε πράγματι λαός του Θεού. Προστατευόμενοι από τη χάρη Του, όταν ήσασταν μικροί και ασήμαντοι, χαμένοι μεσ' στις χιλιάδες μισόξενων πολιτών, και όταν αργότερα ανδρωθήκατε και επιβληθήκατε με την εργατικότητα και τιμιότητά σας.

Ο αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος κατά την παρουσίαση της ανάγλυφης παράστασης "TRIBUTE", την οποία δώρησε η ΑΧΕΠΑ στην πόλη της Ατλάντας με αφορμή τη διεξαγωγή της φετινής Ολυμπιάδας.

Ξεκινήσατε από το χωριό ή την πόλη της προέλευσής σας και με τα αργοκίνητα μέσα της εποχής εκείνης, φτάσατε άγνωστοι μεταξύ αγνώστων, στη χώρα τούτη την ξένη, και με τη βοήθεια του Θεού και με τη δουλειά σας την κάνατε δική σας.

Οι περισσότεροί σας δεν είχατε την τύχη να εκπαιδευτείτε στην Πατρίδα κι αφού μορφωθήκατε εδώ, έστω σε σχολεία πρώτης παίδευσης ή μέσω της καθημερινής σας εργασίας, γεμίσατε την Αμερική με μορφωμένα παιδιά, με σχολεία και Εκκλησίες δικές σας και δώσατε στην Αμερική καθηγητές και επιστήμονες, όσο καμιά άλλη ομάδα μεταναστών, που κι αυτοί είχαν τα ίδια όνειρα.

Ανεβήκατε, με δυσκολία βέβαια, όλα τα σκαλοπάτια της ιεραρχίας της κοινωνικής τάξης εδώ, κι αναδειχτήκατε μόνοι σας αξιόλογοι και αξιοτίμητοι πολίτες, αφού στείλατε τα παιδιά σας στα ψηλότερα αξιώματα της παιδείας, της πολιτικής, της οικονομικής, της επιστημονικής, της επιχειρηματικής και της κοινωνικής ζωής του τόπου τούτου, κι ακόμη στην αθλητική και καλλιτεχνική κλίμακα της χώρας.

Μάθατε την αδελφοσύνη και την αλληλεγγύη και οργανωθήκατε σε τοπικά σωματεία, σε συλλόγους, σε ομοσπονδίες, σε εκκλησιαστικές κοινότητες και δημιουργήσατε έναν ελληνισμό θρησκευτικά ορθόδοξο και εθνικά ρωμαλέο, ώστε να λογαριάζεται σα δύναμη από την Εκκλησία και την Πατρίδα.

Μάθατε και τα συνέδρια, σαν μέσο ανανέωσης των δεσμών, και σαν μέσο επίλυσης των διαφορών σας και σαν θεσμό αποφάσεων και ψηφισμάτων. Και τα καθιερώσατε στην Εκκλησία μας εδώ σαν γενικές συνελεύσεις στο κοινοτικό επίπεδο και σαν κληρικολαϊκές συνελεύσεις στην Αρχιεπισκοπή."

Η ΦΕΤΙΝΗ ΚΛΗΡΙΚΟΛΑΙΚΗ

"Η φετινή κληρικολαϊκή ήταν η τριακοστή τρίτη. Χάρη σε σας, τους αντιπροσώπους, έχουμε ομοιόμορφους κανονισμούς στην κοινοτική διοίκηση. Έχουμε Σύνοδο, Αρχιεπισκοπικό Συμβούλιο, Εθνικό Συμβούλιο των Φιλοπτώχων, και όλα λειτουργούν αποδοτικά. Σεις κάνατε επί πλέον την Ορθοδοξία μας το τέταρτο μείζον θρήσκευμα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πώς να μή καυχώμαι και υπερηφανεύομαι για σας;

Αποχωρώντας, ευχαριστώ τον Θεό, που μεσ' στην άπειρή Του ευσπλαχνία μου επέτρεψε να σας υπηρετήσω τριάντα επτά χρόνια σαν Αρχιεπίσκοπός σας.

Ευχαριστώ όμως και σας όλους, που με βοηθήσατε στο δυσκολότατο έργο μου με την κατανόησή σας και την συναντίληψή σας. Η άνοδος της Εκκλησίας μας πραγματοποιήθηκε με τα δικά σας χέρια και τη δική σας επίμονη εργασία.

Σας αποχωρίζομαι, αλλά μόνο ως προς τη διοίκηση. Όχι πνευματικά και ψυχικά. Δε θα μπορούσα να ζήσω χωρίς να σας έχω στο νου μου και στην καρδιά μου. Σας αγαπώ πάρα πολύ. Είστε η οικογένειά μου. Σας εμπιστεύομαι στα χέρια του Μεγαλοδύναμου Θεού. Ποτέ μή χωριστείτε. Η διαίρεση είναι η χειρότερη αίρεση.

Εγώ προσωπικά, η Μητέρα Εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως, η Αμερική και η Ελλάδα σας θέλουμε ενωμένους. Και με την ένωσή σας να μεγαλουργείτε. Να μας κάνετε όλους υπερήφανους και ευτυχισμένους, ξέροντας, ότι ζείτε δεμένοι με την αγάπη του Θεού.

Στον Ιεράρχη, που θα με διαδεχτεί, σαν Αρχιεπίσκοπός σας, δώστε όση αγάπη και βοήθεια δώσατε σε μένα. Το ίδιο και στους ιερείς σας. Δικοί σας είναι. Παιδιά σας σε ορισμένες περιπτώσεις. Πνευματικοί χειραγωγοί σας σε όλα. Το ίδιο και στα Διοικητικά Συμβούλια. Δικά σας είναι. Σεις τα εκλέξατε. Βοηθήστε τους να επιτύχουν στο έργο τους, στο ειρήνευμα και μεγάλωμα των κοινοτήτων μας.

Και μή λησμονείτε το σύνθημα της Κληρικολαϊκής μας: "Τω αυτώ στοιχείν κανόνι". Να μή ξεστρατήσετε από το δρόμο της προόδου, που μας έφερε ως εδώ. Και προσπαθείστε να έχετε τα ίδια φρονήματα: Τα θρησκευτικά και εθνικά.

Εύχομαι και προσεύχομαι ο Θεός της αγάπης και του ελέους να γεμίζει την καρδιά σας και τη ζωή σας με αγάπη, πνευματική εγρήγορση και ψυχική ευφροσύνη.

Με στοργή πατρική, σας εναγκαλίζομαι όλους σας".

[ η Πρωϊνὴ - 25 Ιουλίου 1996 - σσ. 1 και 5 ]