top

Έθνος - 7 Ιανουαρίου 1999

ΣΤΟ ΦΑΝΑΡΙ Ο ΣΠΥΡΙΔΩΝ

Τα σενάρια για την λύση της κρίσης στην Αρχιεπισκοπή Αμερικής

Της Ιουστίνης Φραγκούλη

Η αντίστροφη μέτρηση

Ενώ η αντίστροφη μέτρηση για την έξοδο από την κρίση στην Αρχιεπισκοπή της Αμερικής έχει ήδη αρχίσει με την πρόσκληση εκ μέρους του Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου τόσο προς τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής κ. Σπυρίδωνα όσο και προς τους πέντε Μητροπολίτες της Επαρχιακής Συνόδου για κοινή συνάντηση στο Φανάρι στις 12 του μηνός και ανάλυση των δεδομένων μπροστά από τους συνοδικούς ιεράρχες του Πατριαρχείου, διάφορα σενάρια φημολογούνται για την έκβαση της όλης ιστορίας.

Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ. Σπυρίδων

Σημειωτέον, ότι οι πέντε Μητροπολίτες με αφορμή την δικαστική αγωγή της Αρχιεπισκοπής Αμερικής κατά της παρεκκλησιαστικής οργάνωσης GOAL χωρίς την έγκρισή τους, είχαν απευθύνει δύο σκληρές επιστολές προς τον Αρχιεπίσκοπο τον περασμένο Οκτώβριο, με τις οποίες τον κατηγορούσαν ευθέως ότι αυθαιρετεί εις βάρος του Συντάγματος, εξαιρώντας τους από την συνδιοίκηση της Αρχιεπισκοπής και αναθέτοντάς την στο 9μελές Αρχιεπισκοπικό Συμβούλιο το οποίο αποτελείται από λαϊκούς. Στην δεύτερη επιστολή τους οι πέντε Μητροπολίτες τόνιζαν χαρακτηριστικά:

«Το Σύνταγμα είναι σαφές περί του ποιοι έχουν την ανωτάτην διοικητικήν ευθύνην της Αρχιεπισκοπής. Ο Αρχιεπίσκοπος μετά της Συνόδου των Επισκόπων...», έγραφαν τότε, για να συνεχίσουν «Ο αποκλεισμός των Συνοδικών Επισκόπων από την ανωτάτην διοίκησιν της Αρχιεπισκοπής είναι αντισυνταγματικός και φέρει την Αρχιεπισκοπήν πίσω εις τους χρόνους της δικτατορίας και λαοκρατίας».

Οι τρεις επιλογές του Πατριάρχη

Την ερχόμενη εβδομάδα παρουσία του Αρχιεπισκόπου Αμερικής κ. Σπυρίδωνα και των πέντε «ανταρτών» Μητροπολιτών ο Πατριάρχης και η Σύνοδος καλούνται να βάλουν το μαχαίρι στο κόκκαλο. Οι επιλογές τους είναι τρείς:

• Παίρνουν αναφανδόν το μέρος των πέντε Μητροπολιτών, δεν τους επικρίνουν ούτε τους επιπλήττουν (όπως δεν το έχουν πράξει μέχρι σήμερα άλλωστε, αφήνοντας ακάλυπτο τον Αρχιεπίσκοπο), οπότε τον εξαναγκάζουν σε προαποφασισμένη παραίτηση.
• Τάσσονται σαφώς υπέρ του Αρχιεπισκόπου και των επιλογών του βάσει του γράμματος του καταστατικού του 1977, καλύπτοντας την δίμηνη απουσία τους από την αναταραχή και δίνοντας στον Σπυρίδωνα πράσινο φως για τη συνέχιση του έργου του.
• Προσπαθούν να φέρουν ένα συμβιβασμό στα πράγματα, να ενισχύσουν τις εξουσίες των πέντε Μητροπολιτών σε επίπεδο συνδιοίκησης με τον Αρχιεπίσκοπο, οπότε αποδυναμώνεται ο ρόλος του Προκαθημένου στην Εκκλησία της Αμερικής. Έτσι, καθησυχάζουν και οι φόβοι του Πατριάρχη, αυτοί που διαφάνηκαν από την πτώση του Ιακώβου και τον διαμελισμό της Αρχιεπισκοπής Βορείου και Νοτίου Αμερικής.

Ο ιστορικός συμβιβασμός

Η πρώτη λύση, ο εξαναγκασμός του Αρχιεπισκόπου σε παραίτηση δεν φαίνεται επικρατής, καθότι η αντικατάσταση του Σπυρίδωνος θα είναι πιο επώδυνη για τον Πατριάρχη και την Εκκλησία της Αμερικής από την παραμονή του. Οι δύο αντιμαχόμενες τον Αρχιεπίσκοπο φατρίες στην Αμερική έχουν διαφορετική άποψη για τον διάδοχό του. Οι μεν αποκαλούμενοι και «πατριαρχικοί φίλοι» θέλουν τον Βιέννης Μιχαήλ (ο οποίος δεν γνωρίζει ούτε καν την αγγλική ) για να τον κατευθύνουν, οι δε αποκαλούμενοι «επισκοπικοί» επιθυμούν στον Αρχιεπισκοπικό θρόνο ένα από τους πέντε Μητροπολίτες, διότι όπως ισχυρίζονται είναι ήδη στα πράγματα και γνωρίζουν την διοικητική και εκκλησιαστική ιδιαιτερότητα της Αρχιεπισκοπής. Η σύγκρουση που θα προκύψει καθώς τρεις ομάδες θα δημιουργηθούν μετά την απομάκρυνση του νυν Αρχιεπισκόπου (θα προστεθούν και οι δικοί του οπαδοί), θα κατατεμαχίσει αυτή τη φορά την Ελληνορθόδοξη Εκκλησία της Αμερικής.

Η δεύτερη λύση επίσης δεν φαίνεται πιθανή, διότι αν ο Πατριάρχης πίστευε ότι ο Αρχιεπίσκοπος σωστά επιτελεί το έργο του και τη διοίκησή του, θα τον είχε καλύψει από καιρό απέναντι στους πέντε αντάρτες.

Έτσι, επικρατέστερη και λογικοφανέστερη ανακύπτει η τρίτη λύση του συμβιβασμού, που βολεύει τους πάντες. Ο Πατριάρχης μοιράζει την εξουσία του Αρχιεπισκόπου στους Μητροπολίτες αποδυναμώνοντας τον ρόλο του Πρώτου και θέτοντάς τον υπό μεγαλύτερο έλεγχο. Οι Μητροπολίτες ικανοποιούνται για τη συνδιαχείριση της Αρχιεπισκοπής, αφού καλύπτονται ως προς τον αρχικό τους στόχο. Ο Σπυρίδων με κομμένα τα φτερά εξακολουθεί να κρατάει το θώκο του μοιρασμένο στους πέντε και κάτω από το αυστηρό μάτι του Φαναριού. Ταπεινωμένος εν μέρει, αφού αναγκάζεται από το Φανάρι να ενδώσει σε όσα δεν ήθελε να παραχωρήσει στους Μητροπολίτες του, τουλάχιστον εξασφαλίζει τη θέση του ...  Και διαψεύδει δια παντός τις Κασσάνδρες που ζητούν την κεφαλή του επί πίνακι. Το τοπίο έχει ήδη ξεκαθαρίσει ...

[ Έθνος - 7 Ιανουαρίου 1999 - σελ. 9 ]