top

Ορθοδοξία - Οκτώβριος 1999

Ενημέρωση

Ο απόηχος της ενθρόνισης Δημητρίου

Αρχιεπισκοπή Αμερικής: Σκακιέρα εξουσίας

ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΚΩΜΟΔΡΟΜΟΥ-ΚΡΙΚΕΛΗ

Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ.κ. Δημήτριος
ΑΞΙΟΣ!

Η τελετή της ενθρόνισης αποτέλεσε αισίως (για τους πιο αισιόδοξους και λιγότερο ενημερωμένους) μια «ανακουφιστική» αλλαγή σελίδας, η οποία επιτέλους θα επιφέρει την ηρεμία, την τάξη και, κυρίως, το ορθόδοξο πνεύμα στις ελληνοαμερικανικές οικογένειες. Οι προσπάθειες για την επίτευξη αυτού του στόχου ήταν πολλές και ειλικρινείς. Ο νέος Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος έγινε αποδεκτός με σεβασμό και σεμνότητα από κάθε πλευρά. Οργανισμοί, επιχειρήσεις, ιδιώτες, οργανώσεις και σύλλογοι καλωσόρισαν τον νέο θρησκευτικό ηγέτη στην Αμερική, προκειμένου να ξεκινήσει μια νέα προσπάθεια ώστε ο ορθόδοξος λαός της Αμερικής να εμπιστευθεί ξανά τον κλήρο. Ολοσέλιδα ευχητήρια στις ομογενειακές εφημερίδες και γνήσιες εκδηλώσεις αποδοχής, σίγουρα, δημιουργούν μια καθαρή εικόνα στον ορίζοντα. Ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος αποτελεί ένα ζωντανό κληροδότημα για τους Ορθόδοξους της Αμερικής. Τόσο η μορφή όσο και το έργο που έχει μέχρι σήμερα επιτελέσει είναι η εγγύηση για την οικοδόμηση μιας σωστής Ελληνορθόδοξης Εκκλησίας της Αμερικής.

Η θεωρία πως η «πέτρα του σκανδάλου» ήταν ο πρώην Αρχιεπίσκοπος Σπυρίδων και γι' αυτό απομακρύνθηκε ίσως να είναι ικανοποιητική για όσους θέλουν να εθελοτυφλούν. Δυστυχώς, το πρόβλημα δεν εντοπίζεται στο πρόσωπο του εκάστοτε Αρχιεπισκόπου. Όσο δίνονται οι ευκαιρίες λόγω άγνοιας, ίσως από το Οικουμενικό Πατριαρχείο σε ορισμένους παραγοντίσκους με οικονομική ευχέρεια να αμφισβητούν ανθρώπους και θεσμούς, δυστυχώς το φαινόμενο αυτό θα επαναλαμβάνεται μέχρις ότου η δύναμη που θα έχουν αποκτήσει οι «κριτές» να αποτελέσει και την εναρκτήριο ισχύ τους για τη δημιουργία της πολυπόθητης Αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Αμερικής.

Όταν το 1996 ο τότε Αρχιεπίσκοπος Βορείου και Νοτίου Αμερικής κ. Ιάκωβος συμμετείχε στη σύσκεψη της Λιγκανίαρ, το Οικουμενικό Πατριαρχείο ίσως να ετρομοκρατήθη. Το πραξικόπημα του Λιγκανίαρ -που ποτέ δεν ολοκληρώθηκε, χάρη στην άμεση παρέμβαση όλων των Πατριαρχείων- θα αποτελούσε την πρώτη επίσημη συνάντηση όλων των εκπροσώπων Εκκλησιών στην Αμερική, για τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου Πατριαρχείου με Πατριάρχη Αμερικής τον, τότε, Αρχιεπίσκοπο Ιάκωβο.

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο πανικοβλήθηκε. Απομάκρυνε με ανεπίτρεπτο τρόπο τον Ιάκωβο λίγους μήνες μετά, και τοποθέτησε στη θέση του τον πιστό στο Φανάρι Μητροπολίτη Ιταλίας, Σπυρίδωνα. Τρία χρόνια μετά, αποδεικνύεται πως ο Σπυρίδωνας δεν ήταν μόνον πιστός στο Φανάρι και στο Πατριαρχείο, αλλά και στις εκκλησιαστικές αρχές της Ορθοδοξίας. Τόσο η επιστολή παραίτησής του στις 18 Αυγούστου 1999 όσο και η πρόσφατη προς το Πατριαρχείο, με την οποία δεν αποδέχεται τη θέση του Μητροπολίτη Χαλδίας, αυτό αποδεικνύουν. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει να αντιμετωπίσει όχι μόνον τα υπόλοιπα Πατριαρχεία (και ιδιαίτερα αυτό της Ρωσίας), αλλά και τα χτυπήματα από την ίδια του την Επαρχία, της Αμερικής, που γυρνούν μπούμερανγκ από τις συνεχώς λάθος κινήσεις του. Η Ορθοδοξία, στο κατώφλι της νέας χιλιετίας, έχει πλέον να αντιμετωπίσει όχι μόνο τον λιθοβολισμό από τις αρένες των απίστων, αλλά και κάτι πολύ χειρότερο: την αμφισβήτηση των ίδιων της των πιστών.

Σήμερα στην Αμερική οι Έλληνες Ορθόδοξοι, μουδιασμένοι, παρακολουθούν τα γεγονότα, ανήμποροι να εξηγήσουν στα παιδιά τους τι έχει συμβεί. Με έκπληξη παρακολουθούν τα κάτω από το τραπέζι αντιχριστιανικά χτυπήματα από ανθρώπους που έχουν τάξει τη ζωή τους στην απόκτηση θέσεων και ισχύος «εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος». Από λαϊκούς που «αναγεννώνται εκ της τέφρας των», μέχρι επισκόπους και επιτρόπους που, διψασμένοι, ζητούν μια σταγόνα εξουσίας στη διεκδίκηση δύναμης... Επίσκοποι που, με επιστολές τους, καταδικάζουν τον Αρχιεπίσκοπό τους στο Πατριαρχείο, και την ίδια στιγμή απειλούν για ανεξέλεγκτη κατάσταση -που θα οδηγήσει στην Αυτοκεφαλία- εάν ο Πατριάρχης δεν επιλέξει έναν απ' αυτούς για τον αρχιεπισκοπικό θώκο της Αμερικής.

Καταστάσεις πραξικοπήματος και τρομοκρατίας στην Αρχιεπισκοπή Αμερικής, με την παραίτηση του Σπυρίδωνα και πριν ακόμη έλθει ο νέος αρχιεπίσκοπος. Μικρότητες και ίντριγκες, που σε καμία περίπτωση δεν αρμόζουν σε επισκόπους και επιτρόπους.

Το πρόβλημα όμως δεν εντοπίζεται μόνο στο γεγονός πως, ακόμη και σήμερα, στην εσωτερική σκάλα της Αρχιεπισκοπής, όπου έχουν τοποθετηθεί -με μέριμνα του Επισκόπου Νέας Ιερσέης Κομάνων- τα πορτραίτα όλων των αρχιεπισκόπων, λείπει το πορτραίτο του Σπυρίδωνα. Αυτά είναι μικρότητες, που ο νέος αρχιεπίσκοπος θα εξαλείψει. Αυτό που πρέπει να ανησυχεί όλους τους ενδιαφερομένους, Έλληνες και μη, είναι το μέλλον της πρώτης Επαρχίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Η Ελληνορθόδοξη Εκκλησία Αμερικής. Η δημιουργία διαφόρων οργανώσεων (GOAL, OCL κ.λπ.), που, μέχρι της παραιτήσεως του Σπυρίδωνα, έπαιζαν τον ρόλο της αντιπολίτευσης με τις ευλογίες του Πατριαρχείου και την «ανεξάντλητη» ανοχή επισκόπων και μητροπολιτών σήμερα μπορούν να αποβούν οι μεγαλύτεροι εχθροί και «αμφισβητίες» του Πατριαρχείου. Ο στόχος είναι η αυτοκεφαλία και η ανεξαρτησία της Εκκλησίας της Αμερικής από το Πατριαρχείο. Κι αυτό θα προσπαθήσουν να το επιτύχουν με κάθε τίμημα. Η Εκκλησία της Αμερικής ανήκει στους πιστούς της, γι' αυτό πρέπει τόσο το Οικουμενικό Πατριαρχείο όσο και η Αρχιεπισκοπή Αμερικής να είναι προσεχτικοί στις κινήσεις τους. Όσο δύσκολο είναι να κερδίσεις έναν πιστό, άλλο τόσο πιο εύκολο είναι να τον χάσεις. Άλλωστε, αυτό είναι που αναμένουν με μεγάλο ενδιαφέρον οι άλλες Εκκλησίες.

[ Ορθοδοξία - Φύλλο 1 - Οκτώβριος 1999 - σελ. 32 ]