top

η Πρωϊνὴ - 20 Ιανουαρίου 1999

Η ΓΝΩΜΗ ΜΑΣ
________________

Υπό τη σκέπη της αυτοκεφαλίας

Την ημέρα που η παραεκκλησιαστική οργάνωση GOAL διοργάνωνε στο Σικάγο το ιδρυτικό της συνέδριο, με αιχμή της προπαγάνδας της τα διάφορα δήθεν "ροζ" σκάνδαλα της Θεολογικής και την δήθεν παραβίαση των ακαδημαϊκών ελευθεριών από τον Αρχιεπίσκοπο, η "Π" επιχειρώντας εις βάθος ανάλυση των αιτίων και των κινήτρων των προσώπων επισήμανε ότι πίσω από την εξέγερση αυτή βρίσκεται κίνημα αυτοκεφαλίας από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο έχει την ενθάρρυνση της Μόσχας και της Αντιόχειας. Αρκετοί τότε -μεταξύ των οποίων και μητροπολίτες μέλη της επαρχιακής συνόδου- θεώρησαν υπερβολικά τα συμπεράσματά μας. Βέβαια, σήμερα στην έκθεσή τους προς την Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, οι ίδιοι οι μητροπολίτες πρόταξαν ως επιχείρημα τους κινδύνους απόσχισης και αυτοκεφαλίας, υπολογίζοντες -ίσως- ότι η κινδυνολογία αυτή θα αποτελούσε πολύ ισχυρό επιχείρημα για την απόλυση του Σπυρίδωνα. Όμως, αυτό που αποκρύπτουν εθελοτυφλούντες οι άγιοι μητροπολίτες μας είναι ότι το κίνημα της απόσχισης προϋπήρχε του Σπυρίδωνα, αποτελεί από το Λιγκονίερ και μετά, υπαρκτό κίνδυνο και χάρη σ' αυτό (και τη δική τους υπόσχεση προς τον Βαρθολομαίο να σταθούν στο πλευρό της Μητρός Εκκλησίας αν ο τότε Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος επιχειρούσε αυτοκεφαλία) οι ίδιοι κέρδισαν την ανύψωση.

Αν για κάποιους από τους μητροπολίτες μας η επανάληψη της φράσης "αυτοκεφαλία" αποτελεί συνήθεια και κατά το πείραμα του Παβλόφ πρέπει ν' αναμένουν ούτως ή άλλως την ανταμοιβή τους, για τον κόσμο μας (είτε μιλά είτε δε μιλά την ελληνική) η λέξη αυτή βαδίζει χέρι-χέρι με την αφομοίωση, τον αφελληνισμό και την απορθοδοξοποίηση της Ορθοδοξίας. Δεν πρόκειται εδώ για "ελληνικό εθνικισμό" όπως αρέσκονται να λένε οι θεωρητικοί της GΟΑL για να συκοφαντήσουν το κίνημα των υπερασπιστών της παραδόσεως. Ούτε για εξέγερση των "φονταμενταλιστών" και των "μουλάδων", όπως χαρακτηρίζουν συκοφαντικά κάποιοι τους κληρικούς που επιθυμούν να ενδύονται όπως ο κάθε Πατριάρχης, Αρχιεπίσκοπος και επίσκοπός τους. Πρόκειται για το αν στο όνομα του κακώς εννοούμενου εξαμερικανισμού θα γίνουμε κάτι άλλο απ' αυτό που είμαστε.

Ζώντας σε μία δημοκρατική κοινωνία, θα μπορούσαν τα θέματα αυτά να αποτελέσουν αντικείμενο μιάς πλατειάς συζήτησης στους κόλπους της Εκκλησίας μας. Αρχίζοντας πρώτα από το εθνικο-πολιτιστικό, το γλωσσικό, την παράδοση, την εμφάνιση, τους τρόπους διοίκησης, το έγγαμο των επισκόπων, ακόμη και τη θέση της Εκκλησίας σε πολλά σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα, χωρίς μάλιστα καμία προκατάληψη. Όμως, αυτό δεν επετράπη από την καθεστηκυία (τις τελευταίες δεκαετίες) τάξη εντός της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής. Αυτούς τους ιεράρχες. κληρικούς, ανώτατους λαϊκούς αξιωματούχους και κυρίως καθηγητές κι άλλους διοικούντες τη Θεολογική Σχολή, οι οποίοι πραξικοπηματικά επέβαλαν μία διαδικασία "απλούστευσης επί το αμερικανικότερο" της Ορθοδοξίας στην Αμερική.

Σήμερα -λόγου χάρη- ο θεωρητικός της ισοπέδωσης π. Θεόδωρος Στυλιανόπουλος (για πολλούς συντάκτης της επιστολής των ιερέων προς τον Πατριάρχη) σπεύδει να προετοιμάσει το έδαφος (ελπίζουμε όχι για κίνημα αυτοκεφαλίας) και να καθησυχάσει τους μαθητές του ιερείς ότι, αφού είμαστε ως Εκκλησία σε σταυροδρόμι, δεν έχουν και τόση σημασία οι εξωτερικές τυπολατρίες, αλλά κάποια γενική επιβεβαίωση μιάς αόριστης "πραγματικής ορθόδοξης ταυτότητας στην Αμερική". Πως όμως οι ιερείς μας -που πολλοί δεν γνωρίζουν δυστυχώς ούτε αυτή την ιστορία της Ελληνικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής Αμερικής- θα κρίνουν ποιά είναι "πραγματική ορθόδοξη ταυτότητα", όταν η σχολή τους έδωσε ελάχιστα εφόδια ιερωσύνης και η διοίκησή της ήταν απαγορευτική σε μετεκπαίδευση των αποφοίτων της έστω και για λίγους μήνες σε ελλαδική θεολογική σχολή; Ποιό είναι το μέτρο της "ορθόδοξης παράδοσης"; Οι σχεδόν χωρίς ψαλτήρια και εικόνες ναοί μας; Οι κακόφωνες χορωδίες; Τα αρμόνια; Η, ιερείς που μεταλαμβάνουν θείας κοινωνίας μέλη άλλων δογμάτων και παραμένουν ατιμώρητοι;

Όπως η Εκκλησία μας στη δισχιλιετή της ιστορία δοκίμασε αιρέσεις, έτσι κι εμείς περνούμε στην Αμερική τη δική μας κρίση. Η εδώ ιεραρχία μας γνωρίζει καλά το μέγεθος της διάβρωσης και του κλήρου και του απλού ποιμνίου. Με ενότητα, συσπείρωση, διάθεση για συνεργασία και προσεκτικά βήματα, μπορούμε να σταματήσουμε την πτώση και να χαράξουμε μία πορεία ανάκαμψης. Για να βαδίσουμε ως Έλληνες Ορθόδοξοι της Αμερικής με σιγουριά και στη νέα χιλιετηρίδα.

[ η Πρωϊνὴ - 20 Ιανουαρίου 1999 - σσ. 1 και 8 ]