top

η Πρωϊνὴ - 24-25 Ιουλίου 1999

Ο Σπυρίδων μπορεί να πετύχει δηλώνει ο μητροπολίτης Μάξιμος

___________________________

ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ.- Του ΝΤΙΝΟΥ ΣΤΑΜΙΔΗ*

___________________________

Ο Αρχιεπίσκοπος Σπυρίδωνας έχει καλές πιθανότητες να κρατήσει τη θέση του ως ηγέτης της Ελληνικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής της Αμερικής, αν ικανοποιήσει δυο όρους που ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος ο 1ος, σύμφωνα μετο Μητροπολίτη Μάξιμο του Αίνου, που ηγείται της Επισκοπής του Πίττσμπουργκ. Πρέπει να ξεκινήσει τη διαδικασία αναθεώρησης του καταστατικού της Εκκλησίας του 1977, και πρέπει να επαναφέρει το Συνοδικό σύστημα στην Αρχιεπισκοπή.

Φωτογραφία: GANP/ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΝΑΓΟΣ

Θετική παρέμβαση για την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ της ιεραρχίας μας στην Αμερική έκανε ο μητροπολίτης Αίνου (Πίτσμπουργκ) κ. Μάξιμος, που διακρίνεται στη φωτογραφία από την τελευταία επίσκεψη στο Φανάρι, μεταξύ του Τζον Κατσιματίδη και του μητροπολίτη Αντώνιου.

"Ειλικρινά, το μπαλάκι είναι στο δικό του γήπεδο" είπε ο Μητροπολίτης Μάξιμος σε συνέντευξη πού έδωσε την Τρίτη, στην εβδομαδιαία εφημερίδα GreekAmerlcan. "Ο Αρχιεπίσκοπος έχει άλλη μια ευκαιρία να λύσει τα προβλήματα." Το Συνοδικό σύστημα απαιτεί από τους ιεράρχες της Εκκλησίας να συναντώνται συχνά και να συζητούν θέματα πολιτικής και διοίκησης. Η λεγόμενη Επαρχιακή Σύνοδος περιλαμβάνει, στις Ηνωμένες Πολιτείες, μητροπολίτες, επισκόπους, και τον Αρχιεπίσκοπο. Οι μητροπολίτες διαμαρτύρονται ότι ο Σπυρίδων έχει αποτύχει, κατά γενική βάση, να περιλάβει τη Σύνοδο στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Για να ενδυναμωθεί το συνοδικό σύστημα, οι μητροπολίτες πιέζουν επίσης για την αναθεώρηση του καταστατικού. Ο Μητροπολίτης Μάξιμος είπε ότι η αναθεώρηση του καταστατικού είναι απαραίτητη ώστε να επιστρέψει η τάξη στην Εκκλησία. "Υπάρχει η εντύπωση ότι η Εκτελεστική Επιτροπή είναι υπεράνω της Συνόδου, και αυτό είναι λάθος, είπε ο Μητροπολίτης, αναφερόμενος στην ομάδα κοσμικών οι οποίοι επιβλέπουν τη διοίκηση της Αρχιεπισκοπής. Οι μητροπολίτες θέλουν να γίνουν αλλαγές στο καταστατικό οι οποίες θα τους δώσουν μεγαλύτερο δικαίωμα λόγου στα διοικητικά θέματα, περιλαμβανομένων των δαπανών. Η αναθεώρηση θα ξεκαθάριζε το ρόλο της εκκλησιαστικής και της λαϊκής εξουσίας στη διοίκηση της Εκκλησίας, σύμφωνα με τον Μητροπολίτη Μάξιμο.

Αισιόδοξος ο Μητροπολίτης Μάξιμος για τις προοπτικές του Σπυρίδωνα, αν εκπληρώσει δύο βασικές προϋποθέσεις, με πρώτη την πλήρη αποκατάσταση του συνοδικού θεσμού

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, λαϊκοί ασκούν έλεγχο σε όλα τα διοικητικά επίπεδα της Εκκλησίας σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από ότι συμβαίνει σε Ορθόδοξες Χριστιανικές Εκκλησίες οπουδήποτε αλλού. Αυτός ο λαϊκός έλεγχος είναι αποτέλεσμα του σημαντικού οικονομικού ρόλου που παίζουν λαϊκοί παράγοντες στην Εκκλησία μας στην Αμερική. Τα μέλη των διαφόρων ενοριών έχουν κατά παράδοση ξοδέψει λεφτά από την τσέπη τους με σκοπό το χτίσιμο εκκλησιών και την πληρωμή των μισθών των ιερέων. Σε άλλες χώρες, συνήθως κάποια κεντρική εκκλησιαστική αρχή πληρώνει για το χτίσιμο εκκλησιών και για τους μισθούς των ιερέων.

Η διαφορά αυτή έδωσε στους Ελληνοαμερικάνους τη δυνατότητα να έχουν λόγο σε διοικητικά θέματα, ακόμα και όσον αφορά την Αρχιεπισκοπή. Η ισχυρή επιρροή των λαϊκών μαζί με την φαινομενική περιθωριοποίηση της συνόδου έχει εκνευρίσει τους μητροπολίτες. Η μη χρήση του Συνοδικού συστήματος είναι σα να μας κατηγορούν ότι δεν είμαστε Επίσκοποι," είπε ο Μητροπολίτης Μάξιμος.

ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

Ο ιεράρχης του Πίτσμπουργκ αναφέρει χαρακτηριστικά την υπόθεση του Ελληνικού Κολλεγίου του Τιμίου Σταυρού ως απόδειξη της μη χρήσης του συνοδικού συστήματος από τη διοίκηση της Αρχιεπισκοπής. Διάφοροι οργανισμοί αναγνώρισης σπουδαστικών τίτλων πρόσφατα ανάγκασαν το εκπαιδευτικό αυτό ίδρυμα να αλλάξει τους κανονισμούς του, παρά ταύτα όμως, και οι νέοι κανονισμοί παραλείπουν οποιαδήποτε αναφορά στην Επαρχιακή Σύνοδο. Έχουμε μόνο πέντε πρωτοετείς, μόνο ένας από τους οποίους είναι Έλληνας," είπε ο Μητροπολίτης, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η Σύνοδος μπορεί να συνεισφέρει στην κρίσιμη αυτή στιγμή για το Κολλέγιο.

Ο Μητροπολίτης Μάξιμος είπε ότι είχε γράψει επιστολή στον Αρχιεπίσκοπο Σπυρίδωνα εκφράζοντας τις ανησυχίες του σχετικά με την περιφρόνηση που έδειξαν οι συγγραφείς των νέων κανονισμών του Κολλεγίου, καθώς και για άλλα ζητήματα. Είπε ακόμα ότι τα θέματα αυτά επρόκειτο να συζητηθούν στο Σικάγο, στις 15 Ιουλίου κατά τη διάρκεια Συνοδικής συνάντησης. Η Σύνοδος όμως ποτέ δε συγκλήθηκε καθώς ο Αρχιεπίσκοπος πήγε στην Κωνσταντινούπολη εκείνη την εβδομάδα. Μέχρι τις 20 Ιουλίου δεν είχε επαναπρογραμματιστεί η συνάντηση, είπε ο Μητροπολίτης Μάξιμος. "Ανυποπονώ να του μιλήσω προσωπικά, για να δούμε τί μπορούμε να κάνουμε," συνέχισε ο Μάξιμος. "Ξέρω ότι τον έχουν αποθαρρύνει πολλοί," είπε με θετικό τόνο, καταλήγοντας ότι θα ήθελε να δει τον Αρχιεπίσκοπο να επιτυγχάνει.

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΟ ΦΑΝΑΡΙ

Φωτογραφία: GANP

Στιγμιότυπο από συνέντευξη τύπου που παραχώρησε ο Αρχιεπίσκοπος Σπυρίδων κατά την επιστροφή του από το Φανάρι τον Ιανουάριο του 1999. Διακρίνονται απ' αριστερά ο Μητροπολίτης Μάξιμος, ο Μητροπολίτης Ιάκωβος, ο Αρχιεπίσκοπος Σπυρίδων και ο Μητροπολίτης Αντώνιος.

Ο Μητροπολίτης Μάξιμος ήταν ένας εκ των τριών επισκόπων οι οποίοι επίσης επισκέφθηκαν το Πατριαρχείο, με την πρόταση ο επόμενος Αρχιεπίσκοπος να επιλεγεί από την Επαρχιακή Σύνοδο, σε περίπτωση που το Πατριαρχείο αποφάσιζε να απομακρύνει το Σπυρίδωνα.

Η πρόταση δεν είχε σκόπo την υπόσκαψη της θέσης του Αρχιεπισκόπου, σύμφωνα με το Μητροπολίτη, αφού αναμένετο ευρέως ότι ο Πατριάρχης θα απομάκρυνε το Σπυρίδωνα κατά την επίσκεψη του τελευταίου στο Φανάρι.

"Ηταν μπερδεμένη η κατάσταση. Νιώσαμε ότι είχαμε το δικαίωμα να ξέρουμε τι συνέβαινε," είπε ο Μάξιμος σχετικά με το ταξίδι στην Τουρκία. "Η Επαρχιακή σύνοδος ήθελε απλά να εκφράσει τη γνώμη της όσον αφορά πιθανούς διαδόχους", πρόσθεσε. "Τα προτερήματα που θα έπρεπε να έχει ένας καλός υποψήφιος για την Αρχιεπισκοπή θα έπρεπε να περιλαμβάνουν γνώση της Εκκλησίας, των προβλημάτων και των φιλοδοξιών της".

Τα μέσα ενημέρωσης εδώ και στην Ελλάδα άφησαν να εννοηθεί ότι το Πατριαρχείο αποφάσισε να καθαιρέσει τον Αρχιεπίσκοπο, μετά από πίεση πλούσιων δωρητών. Το Πατριαρχείο εξέδωσε ανακοίνωση την προηγούμενη εβδομάδα απορρίπτοντας αυτή την εκδοχή. Ο Μητροπολίτης Μάξιμος υιοθέτησε την ίδια στάση: "αυτό είναι απλή ανοησία. Το Πατριαρχείο δε μπορεί να εμπλακεί σε δολοπλοκίες".

Ερωτηθείς σχετικά με την επόμενη κίνηση του Πατριάρχη, ο Μητροπολίτης Μάξιμος είπε: "κρατώ στάση αναμονής. Ποτέ δε μπορεί να ξέρει κανείς τί πρόκειται να κάνει το Φανάρι. Το μόνο που ξέρω είναι τί μου είπε ο Πατριάρχης".

Σύμφωνα με το Μητροπολίτη Μάξιμο, ο Πατριάρχης είπε ότι θα πάρει τελική απόφαση για τον Αρχιεπίσκοπο Σπυρίδωνα μετά από μια πλήρη αξιολόγηση της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί. Το Πατριαρχείο εξέδωσε σχετική ανακοίνωση μετά το τέλος των συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη την προηγούμενη εβδομάδα.

[ η Πρωϊνὴ - 24-25 Ιουλίου 1999 - σσ. 1 και 4 ]