top

Justine's Blog - 11 Δεκεμβρίου 2013

Ο πρώην Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Σπυρίδων για τα Ψηλά Τακούνια
Η κριτική του πρώην Αρχιεπισκόπου Αμερικής Σπυρίδωνος για το μυθιστόρημα ΨΗΛΑ ΤΑΚΟΥΝΙΑ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ, κρίθηκε από τις εκδόσεις Αρμός ως μία εκ των δύο σπουδαιότερων του μήνα.
Ευχαριστώ τον Αρχιεπίσκοπο για τη βαθειά ματιά του στο έργο μου και για την καθοδήγησή του στα σημαντικά του βίου ερωτήματα.
Η συγγραφεύς!

ΨΗΛΑ ΤΑΚΟΥΝΙΑ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ
Το Μυθιστόρημα της Ωριμότητας

Tου πρώην Αρχιεπισκόπου Αμερικής Σπυρίδωνος

Με το μυθιστόρημα «Ψηλά Τακούνια Για Πάντα» που τέμνει εγκάρσια και κάθετα τις ζωές έξι κοριτσιών από τα παιδικά τους χρόνια μέχρι την ωριμότητα, η Ιουστίνη Φραγκούλη–Αργύρη, επιχειρεί να μυήσει ακόμη και τον ανυποψίαστο αναγνώστη στο γυναικείο ψυχισμό προβάλλοντας ταυτόχρονα το υπαρξιακό ερώτημα περί ζωής και θανάτου.

Η συγγραφέας στήνει αρχιτεκτονικά το έργο της με τις κοπέλες να χορεύουν χιαστί το χορό της απελευθέρωσης από τα δεσμά του σχολείου, της ποδιάς και της ίδιας της εφηβείας. Τις σφραγίζει με την υπόσχεση να βρεθούν στη στροφή για τα 40.

Επιλέγει να ταρακουνήσει τον αναγνώστη, τοποθετώντας την αυτοκτονία του πατέρα της Τζούλιας στις πρώτες σελίδες και έτσι σημαδεύοντας τη ζωή των υπόλοιπων πέντε. Ο αυτόχειρας, σύμβολο ευημερίας, μόρφωσης και κοινωνικής θέσης στο νησί,κλείνει βίαια τη ζωή του βάζοντας τέρμα στην αθωότητα των κοριτσιών. Η Ασκητική του Νίκου Καζαντζάκη είναι το τελευταίο του ανάγνωσμα με ό,τι υπογραμμίζει η νιχιλιστική προσέγγιση του μεγάλου συγγραφέα για την ανθρώπινη ύπαρξη.

Η συνέχεια συνεπαίρνει καθώς η Ιουστίνη Φραγκούλη-Αργύρη με την ιδιαίτερη πένα της οδηγεί τον αναγνώστη στη μακροσκοπική ακολουθία της ζωής των έξι κοριτσιών. Αρχίζει από την παιδική τους ηλικία με πολλούς ανεπαίσθητους υπαινιγμούς για τη σχέση των δύο φύλων, τον αποκλεισμό των χωριατόπαιδων από το κοινωνικό καθεστώς της πόλης, το απότομο ξεπέταγμα του γυναικείου σώματος, τις ακατέργαστες πληροφορίες για το ζευγάρωμα , τις πρώτες αγάπες, τις πρώτες απογοητεύσεις.

Η Έμυ, η Αθηνά, η Νάνσυ, η Μαρία και η Καίτη αποκομμένες από τη φίλη τους Τζούλια μετά τα 18 τους χτίζουν τις ζωές τους σε μια κοινωνική πραγματικότητα που ορίζεται ως μεταπολίτευση στη σύγχρονη Ελλάδα. Εδώ οι αναφορές είναι πολλές και ποικίλες, καθώς η συγγραφέας αποφασίζει να δώσει το στίγμα όλων των τάσεων της εποχής.

Η συλλογική αγωνιστική πορεία της Αθηνάς αντιπαρατίθεται με τη μοναχική επαναστατικότητα της ατίθασσης Νάνσυς. Ο αποτυχημένος έρωτας της Έμυς και η συμβατική οικογενειακή ζωή της βρίσκονται στον αντίποδα της δυστυχούς συνύπαρξης της ελαφριάς Καίτης με τον άπιστο σύζυγο-γιατρό. Και μπαλαντέρ των κοριτσιών η Μαρία, συνεπής και υπάκουη στην καθεστηκυία πραγματικότητα.

Στην άλλη όχθη του Ατλαντικού στο Μόντρεαλ, η Τζούλια αποκομμένη από την πατρίδα και τις φίλες της βάζει τελεία στη σχέση με τη μάννα της επιλέγοντας να φωλιάσει στη νέα θετή οικογένεια των άκληρων συγγενών της. Εδώ προβάλλεται το Μόντρεαλ ως πόλη και ως λιμένας των Ελλήνων μεταναστών με τις ιδιαιτερότητές τους.

Η Τζούλια σημαδεμένη από το μαχαίρωμα του πατέρα της ,μια αναλφάβητη του συναισθήματος όπως τη θέλει η συγγραφέας, παντρεύεται τον Κεμπεκιανό Στεφάν Λαντρύ, ερωτευμένο με την Ελλάδα και κατ' επέκταση με την Ελληνίδα. Το κόκκινο του αίματος μετατρέπεται στα χέρια της σε ιδιαίτερη τέχνη που γνωρίζει παγκόσμια καταξίωση. Η σειρά της « Συμμαθήτριες» σε μεταφεμινιστικό τόνο αποτελεί για την ίδια ψυχοθεραπεία αλλά και νέο γύρο εικαστικής επιτυχίας. Η Τζούλια γεννάει έργα τέχνης αφού οικειοθελώς έκοψε για πάντα το νήμα της αναπαραγωγής της, καταδικάζοντας εαυτήν σε στειρότητα.

Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου η συγγραφέας επιλέγει να ολοκληρώσει εκείνη την υπόσχεση των έξι, να βρεθούν στη στροφή για τα 40. Έτσι η Τζούλια καλεί τη συνεύρεση των γυναικών όπου ξεδιπλώνονται όσα μεσολάβησαν προσωπικά για την καθεμιά. Τα χρόνια, οι ρυτίδες, οι άντρες, οι επιτυχίες, οι φθαρμένοι έρωτες, όλα περνούν μέσα από τα λόγια των γυναικών που ανάγουν τη φιλία σε θεραπευτική αγωγή των απογοητεύσεων.

Η συγγραφέας με πολύ ζωντανή γλώσσα χωρίς παρελθοντολογίες και κουραστικές πρόζες αναπτύσσει το διάλογο των γυναικών που παίζει από χαριτωμένος και γελαστικός μέχρι δακρύβρεκτος όταν παρεισφρύει ο απολογισμός της προσωπικής ήττας. Μια ανατροπή από την προβλεπόμενη Μαρία ανταριάζει τη σχέση όλων των κοριτσιών αλλά προς στιγμή. Τέλος μια επιστολή από τη μάννα της Τζούλιας λύνει το μυστήριο της αυτοκτονίας του Τηλέμαχου Παπαμηνά που συνδέεται άμεσα με τη μηδενιστική κρίση του Νίκου Καζαντζάκη στην Ασκητική.

Και για το επίμετρο, η Ιουστίνη Φραγκούλη επιφυλάσσει μια γιορτή σε ψηλά τακούνια με απαραίτητη την ξένη ρόκ μουσική που άκουγαν από τα νιάτα τους τα κορίτσια στο ελληνικό νησί τους. Ο αρχικός κύκλος των ηρωίδων της λύνεται στο τέλος με την ευθεία γραμμή ενός λεβέντικου χασάπικου υπό τον ήχο της Φραγκοσυριανής. Γιατί η Φραγκούλη μέσα από τα γραφόμενά της δηλώνει ρόκ κι ας έζησε στα μεταπολιτευτικά χρόνια κι ας ταλανίζει τις ηρωίδες της στη μεταφεμινιστική εποχή.

Το έργο διαπνέεται από ευρηματικότητα στην πρόζα, ζωντάνια στους διαλόγους κι ένα διαρκή κοινωνικό υπαινιγμό που άλλοτε έρπει κι άλλοτε πάλι είναι οφθαλμοφανής. Στο σύνολο, η Ιουστίνη Φραγκούλη-Αργύρη με τη γνωστή λακωνική γραφή της κατορθώνει να αφήσει τον αναγνώστη με την αίσθηση πως έζησε μια εποχή, πως γνώρισε τη γυναικεία ψυχολογία στην ευαίσθητη στροφή των 40, πως συμπορεύθηκε με τις μικρές καθημερινές ήττες των ανθρώπων και πως τελικά το ερώτημα της ζωής και του θανάτου κείται πέρα από τον Καζαντζάκη, πέρα από την ίδια τη συγγραφέα.

Ίσως αυτή να είναι η πιο ειλικρινής στιγμή του μυθιστορήματος που έχει τις αρετές της μυθοπλασίας αλλά πατάει στη γερή πραγματικότητα της δημιουργού του. Πάντως, η Φραγκούλη αναδεικνύει την αρχιτεκτονική της ικανότητά κι ένα αβίαστο ταλέντο στην ανάπτυξη των χαρακτήρων της. Σίγουρα, τούτο το κοινωνικό ψυχογράφημα υπό τη ρέουσα πένα της Φραγκούλη μεταμορφώνεται σε ζωντανό δράμα, κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη από την πρώτη μέχρι την τελευταία σελίδα.

† Αρχιεπίσκοπος Σπυρίδων

[ Justine's Blog | ioustini.blogspot.com/2013/12/blog-post_11.html - 11 Δεκεμβρίου 2013 ]